■ 成長見込まれるフィルター事業

THAI SINTERED MESH社の親会社は、2004年にニチダイから分社化して設立された「ニチダイフィルタ株式会社」（同）。精密鍛造金型の生産を事業の柱にしてきたニチダイの中で、新規セグメントとして1974年より始まったフィルタ事業が源流だ。80年代には東京大学 宇宙航空研究所（現JAXA＝宇宙航空研究開発機構）と共同でロケット部品を開発。その高い品質のステンレス製拡散接合製品は、グループの新しい事業として成長が見込まれるまでとなった。 　 傘下のタイ法人は07年に設置された。当時、アメリカで本格化していた海底油田の掘削事業。吸引した原油から砂を分離するのに高性能な焼結金網フィルターが必要だった。タイのランプーン県に、焼結製品の前工程となるステンレス製金網を製造する日系企業があった。「焼結フィルターを完成させる後工程の工場を近くに作ってもらえないか」。こうして白羽の矢が立ったのが、すでに業界で認知されていたニチダイフィルタだった。石油掘削向けフィルターの生産は、今も同社の重要な事業の柱となっている。 　 石油掘削向け事業で幸先の良い滑り出しとなった同社がタイで次に取り組んだのが、日本の本社で受注生産し、東南アジア市場に向けて出荷していた空調設備向けフィルターの現地生産・現地供給だった。注文を受けてから日本で生産出荷していたのではコストも時間もかかってしまう。タイでの地産地消化を進めることで、供給側も需要側もトータルコストを削減することができると判断された。すぐ近くにいることで、きめの細かいサポートも展開できるようになった。これに次ぐ現地生産化の品目についてもすでに見通しが立っている。 　経営の屋台骨を支える2つ目の柱が育ったことと軌を一にして始まったのが、現地の企業ニーズに根ざした多彩な焼結製品の供給。第３の柱としてかねてより温めてきたさらなる現地化と成長戦略だった。食品、飲料、ポリマー…。これまでに引き合いがあった分野・用途は作る側の予想を遙かに超えていた。最終仕上げ工程における不純物除去、製品の洗浄、ボトリング（飲料等の瓶詰め）。今まで接点のなかった日系やローカル企業数百社が取引先の射程となった。タイ進出から5年目の転換期であった。

■ 現地需要への対応がカギ

とはいえ、3つ目の柱の現在の売上比率は、全体の１割程度。まだまだ現地の需要にきちんと応えているとは言いがたい。ニーズが少ないというのではない。コストと経営を考えた時、十分な供給サポート体制が取れる状況にはまだ落ち着いていないというのが実情だ。中村 篤人社長は「3本目の柱をどこまで育てられるかで会社の将来は決まる。品質を安定化させ、コストを下げ、営業力を強化していきたい。目指す将来像は1：1：1だ」と熱く語る。その戦術の一つとして持ち上がったのが、グループ企業との連携だった。 　グループの主力として牽引してきた精密鍛造金型のニチダイ本社も、折からの自動車市場の足踏みで新たな展開を模索していた。「グループの総力と英知を結集して、新時代のコラボレーションが図れないか」。誰からとなくそんな声が持ち上がった時に浮上したのが、タイにおける「チーム・ニチダイ」本格始動の構想だった。 　思えば、2008年の金型製造・アッセンブリを担うNICHIDAI (THAILAND) LTD.の進出、それに続く金型製品等販売のNICHIDAI ASIA CO., LTD.の設立以降、グループ各社がタイの大地で集いをともにしたことはほとんどなかった。「もったいない」「シナジー効果が図れないか」「同じ釜の飯を食った時にチーム力は加速度的に上昇する」。全員野球、ワン・チームの精神に活路を求めた。

■応用分野は計り知れない

完成品である自動車は、1台あたり3万点もの構成部品から成り立っている。これが将来、電気自動車（EV)などの次世代車に徐々に切り変わったとしたところで、部品点数が一気に10分の1以下になるはずもない。ニチダイフィルタの製品の特長、濾過（ろか）性能や耐久性のポテンシャルは将来における自動車業界でも計り知れないはずだとグループで自動車部品向け金型を率いるNICHIDAI ASIAの井本 善之Vice Presidentも確信する。そう信じるエンジニアたちも少なくない。 　「チーム・ニチダイ」構想はかねてより、そうした仲間たちの宿願でもあった。THAI SINTERED MESH社の中村社長も今、それを強く意識している。敷地総面積が5ライ（1ライ＝1,600㎡）ある同社の本社兼工場では、計4棟の工場で日本の専門メーカーから取り寄せた5基の熱処理炉がスクリーンの生産を続けている。ニッチで特殊な用途を持つ積層焼結金網フィルターに、流行の波に乗るような急激な受注増は直ぐには訪れないかもしれない。 　しかし、この製品の優れた濾過性能と高い耐久性は、工業化が進んだ様々な分野の生産現場でいずれ必要とされるものであることは誰もが知っている。群を抜いて製造業が集積するタイが、その先進地となる可能性は極めて高い。中村社長を側面から支えてきたNICHIDAI ASIAの井本氏は素直に喜びを隠さない。中村社長も、そんな井本氏の心意気をしっかりと感じ取っている。初めてとなる「チーム・ニチダイ」の撮影式は、このようにして実現した。

“Team Nichidai” เริ่มเคลื่อนทัพเต็มกำลัง เสริมทัพด้วย Precision Forging Die ที่ครองส่วนแบ่งตลาดอันดับ 1 พร้อมกับ Sintered filter ที่เล็งขึ้นแท่นอันดับ 1 ในส่วนแบ่งการตลาด

Thai Sintered Mesh Co., Ltd. เป็นบริษัทผู้ผลิตตัวกรองตาข่ายโลหะหลายชั้น มีสำนักงานใหญ่และโรงงานผลิตอยู่ที่ จังหวัดลำพูน อำเภอ เมืองลำพูน น่าจะเป็นที่ทราบกันดีว่า คำว่า “Sintered Mesh” ในชื่อของบริษัท หมายถึงการผลิตตัวกรองตาข่ายโลหะ แต่จะมีใครทราบไหมว่าจริง ๆ แล้วบริษัทนี้เป็นบริษัทสัญชาติญี่ปุ่นและยังเป็นกิจการในเครือของ Nichidai (Headquarter : Kyoto, Japan) อีกด้วย รวมทั้งบริษัทยังมีการผลิตด้วยเทคโนโลยีขั้นสูงที่นำหน้าหลาย ๆ ประเทศทั่วโลกและในแถบเอเซียตะวันออกเฉียงใต้ ธุรกิจนี้อาจเจาะจงไปที่ตลาดเฉพาะกลุ่ม แต่ทว่าปริมาณการซื้อขายกลับสูง บวกกับความต้องการในตลาดที่สูงกว่าอุปทาน เรียกได้ว่าเป็นธุรกิจที่มีศักยภาพ ซึ่งบริษัท Thai sintered Mesh เองได้ร่วมมือกับกลุ่มบริษัทในเครือของ Nichidai ที่อยู่ในไทย เพื่อท้าทายขีดจำกัดสู่นวัตกรรมใหม่ ๆ การเคลื่อนทัพของ Team Nichidai จึงเป็นที่คาดหวังถึงประสิทธิภาพจากการร่วมมือของหลายฝ่าย

◼ธุรกิจ Filter ธุรกิจที่มีโอกาสเติบโตในตลาดสูง

Thai Sintered Mesh มีบริษัทแม่ชื่อ Nichidai Filter Corporation ซึ่งถูกก่อตั้งขึ้นในปี 2004 แยกออกมาจากบริษัท Nichidai ในบรรดาธุรกิจของ Nichidai ซึ่งมุ่งเน้นไปที่การผลิต Precision Forging Die เป็นหลัก ได้ถือกำเนิดธุรกิจ Filter ขึ้นในปี 1974 ซึ่งถือว่าเป็นธุรกิจเซกเมนต์ใหม่ และในช่วงปี 1980 ได้พัฒนาชิ้นส่วนของจรวดอวกาศร่วมกับสถาบันวิจัยอวกาศ มหาวิทยาลัยโตเกียว (ชื่อปัจจุบัน : องค์การวิจัยและพัฒนาการสำรวจอวกาศญี่ปุ่น หรือ JAXA) ทำให้การผลิต Filter สเตนเลสที่ได้จากการ Sintering กลายมาเป็นธุรกิจใหม่ของกลุ่มบริษัท และมีความเป็นไปได้ที่จะเติบโตในตลาด บริษัทสัญชาติไทยนี้เองถูกก่อตั้งขึ้นในปี 2007 ซึ่งในปีนั้น ประเทศสหรัฐอเมริกาได้มีการเอาจริงเอาจังในด้านธุรกิจขุดเจาะน้ำมันใต้ทะเล ทำให้ Sintered Filter ประสิทธิภาพสูงที่ทำหน้าที่แยกน้ำมันดิบกับทรายที่ได้จากการดูดขึ้นมากลายเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในธุรกิจนี้ จังหวัดลำพูน ประเทศไทย เองก็มีบริษัทสัญชาติญี่ปุ่นที่ผลิตตาข่ายโลหะสเตนเลสด้วยระบบ Front-end ในผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการผนึก และด้วยคำถามที่ว่า “พอจะสร้าง
โรงงานใกล้ ๆ กันที่ใช้ระบบ Back-end และทำให้ไลน์การผลิตของ Sintered Filter เสร็จสมบูรณ์ได้หรือไม่” อาจจะฟังดูคล้ายเป็นการก่อภาระ แต่ใครล่ะที่จะเหมาะสม
กับงานนี้มากไปกว่า Nichidai Filter ซึ่งเป็นที่รู้จักในแวดวงธุรกิจนี้อยู่แล้ว การผลิต Filter สำหรับใช้ในธุรกิจขุดเจาะน้ำมัน จึงกลายมาเป็นธุรกิจหลักของบริษัทในปัจจุบัน นับว่าเป็นการเริ่มต้นที่ดีของบริษัท ในธุรกิจการผลิตเพื่อกิจการขุดเจาะน้ำมัน สิ่งต่อไปที่บริษัทได้ท้าทาย นั่นก็คือการผลิตและจัดหา Filter (ที่ใช้กับเครื่องปรับอากาศ) ในประเทศไทย ซึ่งในอดีตการผลิตและการรับคำสั่งซื้อของสินค้าตัวนี้ รวมไปถึงการส่งออกไปขายในตลาดเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เคยอยู่ภายใต้การดูแลของบริษัทแม่ในญี่ปุ่น แต่เนื่องจากการผลิตและการส่งออกภายในประเทศญี่ปุ่น มีต้นทุนและใช้ระยะเวลาสูง นำมาซึ่งการเริ่มพิจารณาลดต้นทุนภาพรวมทั้งฝั่ง Supply และฝั่ง Demand โดย
การผลักดันการผลิตในท้องถิ่นและใช้ในประเทศไทยนั้นเอง และด้วยระยะทางที่ไม่ไกลกันมาก ทำให้สามารถซัพพอร์ตในงานรายละเอียดเล็ก ๆ ได้ จึงกลายมาเป็น
สินค้าที่ผลิตในท้องถิ่นอีกชิ้นหนึ่ง จากจุดเริ่มต้นของเสาหลักต้นที่สองนี่เอง ที่เป็น Supply เสริมให้รากฐานความต้องการในผลิตภัณฑ์ Sintered ของธุรกิจในท้องถิ่นมั่นคงยิ่งขึ้น ซึ่งเสาหลักต้นที่ 3 ที่เข้ามาช่วยเสริมทัพอีก ก็คือแผนการเติบโตของธุรกิจและการมุ่งเน้นไปที่ตลาดในท้องถิ่น ไม่ว่าจะเป็น ธุรกิจอาหาร เครื่องดื่ม โพลิเมอร์ และธุรกิจอื่น ๆ เรียกได้ว่าทั้งด้านการนำไปใช้และด้านการผลิตแล้วอยู่เหนือความคาดหมายอย่างมาก การนำไปใช้ในกระบวนการผลิตขั้นสุดท้าย เช่น การกำจัดสิ่งตกค้าง การทำความสะอาด
ผลิตภัณฑ์ รวมไปถึงการ Bottling (การบรรจุขวดผลิตภัณฑ์เครื่องดื่ม) ส่งอิทธิพลเป็นวงกว้างต่อบริษัทคู่ค้าที่เป็น Local และบริษัทญี่ปุ่น ร่วม 100 บริษัท ปัจจุบันเข้าสู่ปีที่ 5 แล้ว ที่บริษัทได้เปิดศึกรุกตลาดในประเทศไทย

◼กุญแจสำคัญคือการตอบสนองความต้องการในท้องถิ่น

อย่างไรก็ตาม อัตราส่วนยอดขายปัจจุบันของเสาหลักต้นที่ 3 นับเป็นเพียงร้อยละ 10 ของภาพรวมเท่านั้น จึงพูดได้ยากว่าเราตอบสนองต่อความต้องการของตลาดท้องถิ่น
ได้ดี แต่ก็ไม่ได้แปลว่าความต้องการในตลาดน้อย ซึ่งต้องยอมรับว่าในขั้นตอนการบริหารจัดการและการคิดต้นทุน เรายังไม่สามารถทำได้มากพอ ประธานบริษัท นายอัตสึโตะ นากามูระ กล่าวอย่างมั่นใจว่า“ตัวกำหนดอนาคตของบริษัทคือ เสาหลักต้นที่ 3 เราต้องเพิ่มขีดความสามารถในการบริหารและรักษาคุณภาพไว้โดยลดต้นทุน เป้าหมายอัตราส่วนของยอดขายในอนาคตจะต้องเป็น 1 : 1 : 1” ซึ่งยุทธวิธีที่มีอยู่ในมือตอนนี้คือการร่วมแรงเป็นหนึ่งเดียวกันของบริษัทในเครือ ในตอนนั้นเองสำนักงานใหญ่ NICHIDAI ที่ผลิต Precision Forging Die ซึ่งเป็นกำลังสำคัญที่ขับเคลื่อนเครือข่ายธุรกิจเองก็กำลังเฟ้นหาการเปิดตลาดใหม่ ๆ ในธุรกิจรถยนต์ “เป็นไปได้หรือไม่ที่เราจะรวบรวมกำลังและสติปัญญาที่มีอยู่ในเครือบริษัททั้งหมด สู่การวางแผนเปิดยุคสมัยใหม่ของความร่วมมือ” เสียงที่ดังก้องขึ้นมาพร้อมกับแนวความคิดที่ว่า “Team Nichidai” พอคิดดูแล้ว ตั้งแต่การรุกตลาดในปี 2008 ของ NICHIDAI (THAILAND) LTD. ผู้ผลิตพาร์ทความละเอียดสูงและแม่พิมพ์ ต่อด้วยการก่อตั้ง NICHIDAI ASIA CO., LTD. ผู้จัดจำหน่ายแม่พิมพ์ แทบจะไม่เคยมีการรวมตัวกันของเครือบริษัทในประเทศไทยเลย “Mottainai” “การร่วมมือเพื่อประสิทธิภาพที่ดียิ่งขึ้น” “การร่วมสุขร่วมทุกข์ในการทำงาน ช่วยเพิ่มขีดความสามารถของทีมได้อย่างรวดเร็ว” หนทางเดียวคือการรวมใจเป็นหนึ่งเสมือนทุกคนเป็นONE TEAM ในกีฬาเบสบอล

◼จินตนาการที่ไม่สิ้นสุดของขอบเขตสายงานประยุกต์

รถยนต์ประกอบเสร็จ 1 คัน มีชิ้นส่วนโครงสร้างประกอบกันถึง 30,000 ชิ้น หากในอนาคตเกิดการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยขึ้น เช่น รถยนต์ไฟฟ้า (EV) ก็เป็นไปไม่ได้ที่จำนวนชิ้นส่วนอะไหล่จะลดลงมาเหลือน้อยกว่า 1 ใน 10 ของปัจจุบันในทีเดียว ซึ่งรองประธานบริษัท Nichidai Asia ที่นำร่องในเรื่องแม่พิมพ์สำหรับชิ้นส่วนรถยนต์ นายโยชิยุกิ อิโมโตะ รวมถึงวิศวกรอีกมากมายก็เชื่อมั่นในจุดยืนนี้ว่า ศักยภาพและข้อดีของผลิตภัณฑ์ Nichidai Filter ที่มีความทนทานและประสิทธิภาพในการกรองสูง คือกุญแจสู่
จินตนาการไร้ขีดจำกัดของธุรกิจรถยนต์ในอนาคต จากความเชื่อข้างต้นกลายมาเป็นโจทย์สำคัญสำหรับ“Team Nichidai” ประธานบริษัท Thai Sintered Mesh นายนากามูระเองก็มีความคิดที่แรงกล้าต่อข้อความข้างต้นเช่นกัน ในพื้นที่ของโรงงานและสำนักงานใหญ่รวมกันทั้งหมด 5 ไร่ (1 ไร่ = 1,600 ตร.ม.) โรงงานทั้ง 4 โรง,เครื่องอบสูญญากาศ ทั้ง 5 ตัว กำลังรันการผลิตตามคำสั่งซื้อสินค้าของผู้ผลิตเฉพาะทางจากประเทศญี่ปุ่น ซึ่งอยู่ ๆ สินค้าตลาดเฉพาะกลุ่มและมีฟังก์ชั่นเฉพาะอย่าง Sintered Filter ก็คงเป็นไปได้ยากที่ยอดขายจะพุ่งขึ้นอย่างรวดเร็ว แต่ทว่า ด้วยความทนทานและประสิทธิภาพในการกรองของผลิตภัณฑ์นี้เอง ที่ทำให้ทุกคนต่างก็รู้ว่าสักวันหนึ่งสิ่งนี้จะต้องกลายมาเป็นสิ่งสำคัญในธุรกิจอุตสาหกรรมและสายงานต่าง ๆ ที่พัฒนาแล้วอย่างแน่นอน ประเทศไทยซึ่งเป็นศูนย์รวมธุรกิจอุตสาหกรรมชั้นนำก็มีความเป็นไปได้สูงที่จะเป็นหนึ่งในพื้นที่เศรษฐกิจนั้น คุณอิโมโตะ Nichidai Asia ที่คอยสนับสนุนประธานนากามูระมาโดยตลอด ก็รู้สึกปลามปลื้มยินดีอย่างมาก ประธานนากามูระเองก็รับรู้ได้ถึงความมุ่งมั่นของคุณอิโมโตะเช่นกัน และนี่คือบรรยากาศในงานพิธีถ่ายรูปครั้งแรกของ “Team Nichidai”

2020年3月1日掲載